Άγιος Γεώργιος της Πέγειας

Άγιος Γεώργιος της Πέγειας
Αρχαιολογικός χώρος

Ο Άγιος Γεώργιος της Πέγειας είναι ένα δημοφιλές προσκύνημα, ιδρυμένο στο ακρωτήριο Δρέπανον της Επαρχίας Πάφου. Μεταξύ του 1952 και 1955, το Τμήμα Αρχαιοτήτων ανέσκαψε τρεις παλαιοχριστιανικές βασιλικές και ένα λουτρώνα, που χρονολογούνται στον 6ο αιώνα μ.Χ. Οι ανασκαφές συνεχίστηκαν την περίοδο 1992-98 από το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης και την Αρχαιολογική Αποστολή του Υπουργείου Πολιτισμού της Ελλάδας από το 1999. Κατά τις ανασκαφές αυτές διαφάνηκε ότι στον Άγιο Γεώργιο υπήρχε κατά τα ρωμαϊκά και παλαιοχριστιανικά χρόνια ένας μεγάλος ανοχύρωτος οικισμός, ο οποίος αναπτύχθηκε ιδιαίτερα κατά την περίοδο του Ιουστινιανού (527-565 μ.Χ.). Λόγω της θέσης του, στο δυτικότερο άκρο του νησιού και στο μέσο του θαλάσσιου δρόμου μεταξύ Αλεξάνδρειας και Ρόδου, ο οικισμός αυτός αποτελούσε τον πρώτο σταθμό της νηοπομπής που μετέφερε σιτάρι από την Αίγυπτο στην Κωνσταντινούπολη. Έτσι εξηγούνται πολλά από τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του οικισμού.

O Οικισμός

Το κέντρο του οικισμού καταλαμβάνεται από μεγάλο συγκρότημα κτηρίων που περιλαμβάνει τη μεγάλη τρίκλιτη βασιλική Α΄, η οποία φέρει προσκτίσματα στη βόρεια της πλευρά και ένα περίστωο αίθριο με ένα βαπτιστήριο στα δυτικά. Μία μικρότερη τρίκλιτη βασιλική με εγκάρσιο κλίτος είναι προσαρτημένη στη βόρεια πλευρά του βαπτιστηρίου. Στα δυτικά του συγκροτήματος υπάρχει ένα μεγάλο διώροφο κτήριο, κτισμένο στον τύπο της ελληνορωμαϊκής οικίας, το οποίο εικάζεται ότι είναι το επισκοπείο.

Βόρεια της Βασιλικής Α΄, οι ανασκαφές έφεραν στο φως ένα λουτρώνα, ενσωματωμένο σε μια μεγάλη αυλή. Στα βορειοανατολικά, δίπλα από το δρόμο που οδηγεί στην ενδοχώρα και στο σύγχρονο χωριό της Πέγειας, βρίσκονται τα κατάλοιπα της μικρής τρίκλιτης βασιλικής Γ΄. Στο κέντρο του οικισμού ανευρέθησαν κατάλοιπα οικιών, υπόγειες κινστέρνες και η τρίτη βασιλική του οικισμού (βασιλική Β΄).

Το κοιμητήριο του οικισμού αποτελείται από μνημειακούς τάφους λαξευμένους στον απόκρημνο βράχο πάνω τη δυτική και βορειοδυτική ακτή του ακρωτηρίου.

Στο φυσικό πλάτωμα που υπάρχει μεταξύ των βασιλικών και του κοιμητηρίου, αναπτύχθηκε το προσκύνημα του Αγίου Γεωργίου με τους χώρους διαμονής των προσκυνητών γύρω από το μονόχωρο ομώνυμο ναΐσκο, που χρονολογείται στα τέλη του 13ου-αρχές του 14ου αιώνα μ.Χ. Ο μεγάλος πετρόκτιστος τρουλλαίος ναός του Αγίου Γεωργίου κτίστηκε κατά τα νεώτερα χρόνια.

Πηγές

• http://www.mcw.gov.cy/
• Marietta Horster, Doria Nicolaou, Sabine Rogge (eds), Church Building in Cyprus (Fourth to Seventh Centuries): A Mirror of Intercultural contacts in the Eastrern Mediterranean, Deutsche National Bibliothek, Munster.